«پشمینه»، رستنی شفابخش دشت‌های اصفهان
اصفهان-ایرنا- گیاه کرک پوش «پشمینه» یا چای کوهی یکی از رستنی های فصل بهار در مراتع اصفهان است که علاوه بر زیبایی خیره کننده خواص دارویی بیشماری نیز دارد.
به گزارش ایرنا، چای کوهی یکی از رستنی های فصل بهار در ایران است که در پهنه اصفهان با نام «کرک گربه» یا «پشمینه» بیشتر در خوانسار، فریدن و فریدونشهر و با عنوان «هالوله یا اولوله» در لنجان و دهاقان شناخته می شود.
چای کوهی از دسته گیاهان گلدار و سنبله ای است که به صورت پراکنده یا بوته متراکم در دشت های کم شیب و دامنه کوهستان ها می روید.
مناطقی از استان های کهگیلویه و بویراحمد، البرز، همدان، کردستان، آذربایجان، لرستان، شیراز و خراسان نیز از دیگر رویشگاه های این گیاه در ایران است.
بر اساس منابع علمی، چای کوهی در اروپا و آمریکا نیز با نام «سنت جونز» شهرت دارد و از روغن آن در انگلستان به عنوان داروی درمان زخم استفاده می شود.
بوته چای کوهی دارای ساقه‌های کرک‌دار به رنگ سبز یا متمایل به خاکستری با گل‌های خوشه مانند ارغوانی و صورتی است. عنوان پشمینه را نیز بدلیل کرک های شگفت آور این گیاه به آن نسبت داده اند.
دمنوش پشمینه یکی از نوشیدنی های بومی و پرطرفدار به ویژه در مناطق غرب اصفهان است که خواص بیشماری نیز دارد. اهالی این منطقه در فصل بهار گل های پنبه ای این گیاه را از دشت ها و دامنه کوه ها می چینند و آن را بطور تازه و یا پس از خشک کردن، مشابه چایی دم می کنند و می نوشند.
طعم چای کوهی شبیه ترکیبی از بابونه، نعناع و لیمو است. بر اساس بررسی های آزمایشگاهی، ترکیبات شیمیایی شامل هاپیرین، ماده قرمز رنگ هایپریسین، تانن و اسید نیکوتینیک چای کوهی را به دارویی شفابخش و خوشبو تبدیل کرده است.
به گفته رییس اداره منابع طبیعی شهرستان فریدونشهر، بهترین شیوه مصرف این گیاه دم کرده آن تا شش ماه پس از چیدن است و بعد از این مدت بهتر است از اسانس آن استفاده شود.
علی رحیمی در گفت و گو با ایرنا افزود: در باور مردم این منطقه و همچنین بر اساس یافته های طب قدیم این گیاه دارای طبع گرم و خشک است، از این رو برای درمان ناراحتی‌های گوارشی، قولنج و گرفتگی در افراد سرد مزاج و دفع سنگ مجاری ادراری و صفراوی کاربرد دارد.
وی افزود: دمنوش چای کوهی اشتهاآور، آرامبخش، ضد عفونت، بهبود دهنده بیماری های زنان و برای دردهای مفصلی، رماتیسمی، سردرد، سرگیجه، ناراحتی‌های معده و روده با منشأ روانی نیز مفید است.
رییس اداره منابع طبیعی شهرستان فریدونشهر افزود: دم کرده این گیاه برای درمان سرماخوردگی، برونشیت و آسم، بی خوابی، مشکلات پوستی، نقرس، حساسیت، گرفتگی روده و تقویت دستگاه دفاعی بدن بسیار موثر است.
رحیمی به خاصیت رگ گشایی این دمنوش گیاهی نیز اشاره و بیان کرد: مصرف چای کوهی می‌تواند فشار خون بالا را پایین بیاورد و از آنجا که سرشار از آنتی‌اکسیدان است انسداد عروق خونی و شریان‌ها را درمان می کند و چربی مضر خون را نیز کاهش می‌دهد.
آنطور که نتایج تحقیقات گونه شناسی گیاهی نشان می دهد با توجه به طبع گرم چای کوهی، زنان در دوره بارداری و شیردهی از مصرف آن منع شده اند. همچنین افراد دارای اضافه وزن، و کسانی که داروی ضد بارداری، آسم، سرماخوردگی و حساسیت مصرف می کنند نباید چای کوهی بنوشند.
به گزارش ایرنا، در اسناد تاریخی، غرب اصفهان را «منطقه‌ای علف خیز با آب فراوان و مراتعی بی‌پایان» نامیده‌اند. خاک حاصلخیز، اقلیم سرد و کوهستانی و آب و هوای معتدل پدیدار شدن مراتع سرسبز و پوشش گیاهی منحصر به فرد را در این منطقه به دنبال داشته است.
طبق تحقیقات انجام شده از حدود ۸۰۰ گونه گیاهان دارویی، خوراکی و صنعتی شناخته شده در ایران بیش از ۴۰۰ نوع در شهرستان های غرب اصفهان از جمله فریدونشهر در ۱۸۰ کیلومتری غرب اصفهان می روید. وسعت مراتع غرب اصفهان بیش از ۳۰۰ هزار هکتار است.
سالانه ۷۰ هزار تن گیاه دارویی در هشت هزار و ۳۵۰ هکتار مزارع کشت شده اصفهان تولید می شود.
